Vlaamse economie kent dit jaar "ongeziene" krimp met 11,1%

Als gevolg van het uitbreken van de COVID-19-crisis zou de economische groei -11,1% bedragen. "Dat is een ongezien cijfer", zo stelt Statistiek Vlaanderen donderdag vast. De prognose voorziet een sterk, maar onvolledig herstel in 2021 (+8,6%).

Dit laatste scenario gaat uit van de veronderstelling dat er geen nieuwe ernstige inperkingsmaatregelen komen bij een eventuele heropflakkering van de COVID-19-pandemie. Vlaams minister van Economie Hilde Crevits zegt in een reactie dat de Vlaamse regering "via gerichte maatregelen een nieuwe algemene lockdown wil voorkomen", en dat ze inzet op "een sterke relance en heropbouw van onze economie om zo de werkgelegenheid op peil te houden en voor duurzame welvaart en welzijn te zorgen."

De economische groei trok aan in de jaren 2004-2007, met een reële groei van het Vlaamse bruto binnenlands product (bbp) van 4,2% in 2007. Eind 2008 brak de financieel-economische crisis uit, die een hoogtepunt bereikte in 2009. De Vlaamse economie bevond zich dat jaar in een recessie, met een negatieve reële groei (-1,8%). In 2010 en 2011 volgde een gedeeltelijk herstel, maar in de daaropvolgende jaren staken de schulden- en eurocrisis de kop op. Die ging gepaard met schuldopbouw in voornamelijk mediterrane landen, en zorgde voor spanningen in de eurozone. De economische groei was in 2019 minder groot dan in 2018 als gevolg van een zwakkere internationale omgeving.

De reële toename van de arbeidsproductiviteit was een belangrijke component van de Vlaamse reële economische groei in de jaren van 2003 tot 2007, maar tegelijk ook een belangrijke component voor de terugloop van de economische activiteit in 2008 en 2009. In 2010 en 2011 herpakte de arbeidsproductiviteit zich. Van 2016 tot 2019 is de toename van de werkgelegenheid duidelijk de belangrijkste component van de reële economische groei in het Vlaamse Gewest.

De diepe recessie in 2020 is vooral merkbaar in de sterke krimp van de arbeidsproductiviteit, door de terugloop van het bruto binnenlands product. De werkgelegenheid krimpt ook, maar vooralsnog minder sterk. In 2021 zou volgens de prognose de arbeidsproductiviteit in belangrijke mate herstellen, maar de werkgelegenheid zou verder afnemen.

De economische krimp in 2020 is in het Vlaamse Gewest iets sterker dan in het Waalse en Brusselse Hoofdstedelijke Gewest. Dat komt doordat bedrijfstakken zoals de handel en horeca, en de industriële takken van de uitrustings- en consumptiegoederen sterker vertegenwoordigd zijn in het Vlaamse gewest en ook meer dan andere bedrijfstakken getroffen werden door de COVID-19-crisis. Maar het zouden ook deze bedrijfstakken zijn die het sterkste herstel in 2021 zouden optekenen. Gemiddeld over beide jaren zou het Vlaamse bbp met 1,7% krimpen. Dat is iets sterker dan het Waalse (-1,5%) of Brusselse Hoofdstedelijke Gewest (-1,4%).

"De lockdown heeft een zware impact gehad op onze economie", geeft Vlaams minister van Economie Hilde Crevits toe. "De maatregelen van de federale en Vlaamse regering hebben de impact wel getemperd: tijdelijke werkloosheid, overbruggingsrecht, de hinder- en compensatiepremies, waarborgen en achtergestelde leningen... Die maatregelen werken, de stabilisatoren functioneren."

"We staan vandaag voor twee grote uitdagingen", vervolgt de minister. "Vooreerst moeten we via gerichte maatregelen absoluut een nieuwe algemene lockdown vermijden, zodat de samenleving en dus ook onze economie zo goed mogelijk kan blijven functioneren. Ten tweede maken we werk van een sterke relance en heropbouw van onze economie om zo de werkgelegenheid op peil te houden en voor duurzame welvaart en welzijn te zorgen. De rapporten van de arbeidsmarktexperten en het maatschappelijk en economisch relancecomité zijn daarbij een heel goede leidraad. Aan beide zaken wordt momenteel volop gewerkt om een krachtig herstel mogelijk te maken."